OUD ZEER

Het is 2010 en ik struin door Fnac in Antwerpen.

Er staat een cd’tje van Jan Swerts met daarop, als titel, 'Weg' en verder ook een soort straat met witte huizen op een zwarte achtergrond.

Fnac vermeldt boven het kleinood iets van  'intimistisch /Keith Jarrett / ­piano'. Ik besluit de cd te kopen.

Thuisgekomen beluister ik het schijfje aandachtig. Ik lees Nederlandstalige titels zoals 'Driekruisenstraat 107' , 'Aalsterweg 10',  enz. Ik hoor heel intieme, kleine muziekstukjes, piano en soms een zachte stem in het Engels, maar een beetje zoals Jonsi Birgisson of Wim Mertens. Is het de bedoeling dat we ieder uitgesproken woord verstaan of wordt er meer geduid op de klankkleur?

Ik versta zeker niet ieder woord, maar ik word  meteen gegrepen door de sfeer van deze nummers. Er is plaats voor stilte, naast de piano en zang doemen er hier en daar blazers of bas op, maar steeds ten gunste van de ijle, breekbare, traag uitgesponnen muzikale landschappen die hier tevoorschijn komen.

In de jaren daaropvolgend koester ik het schijfje en lange tijd lijkt het of ik niemand anders ken die deze parel ooit ontdekte.

In augustus 2013, heeft Swerts inmiddels zijn tweede werkstuk klaar en krijg ik de kans om hem te zien in het Warandepark te Brussel in het kader van de Feeëriën.

Een mooiere setting is ondenkbaar voor deze broze muziek. Een warme zomeravond in een donker park, in een grote stad, met rond de kiosk in het midden, honderden mensen op de grond gezeten, vaak met de ogen gesloten,  luisterend naar heel breekbare, ontroerend mooie, kleine pareltjes die iedereen daar aanwezig, allicht even deden wegdromen, weg van de zorgen van alledag.

2021, we hebben allemaal 21 knoertharde en verwarrende maanden achter de rug en plots komt daar die vierde plaat van Jan Swerts, 'Oud Zeer',  onder onze aandacht. Louterend, zalvend, strelend, relativerend, precies wat ik nodig had, net voor het einde van dit - alweer - turbulente jaar.

Ik beluister de plaat stap voor stap , zoals een appelsien die geschild wordt en partje voor partje geconsumeerd wordt. Alweer plaats voor stiltes, er wordt tijd genomen om ieder verhaal heel traag en rustig te vertellen. Ik lees in de bijhorende bio dat hij deze plaat wilde uitwerken rond begraafplaatsen, graven, opschriften en de hele sfeer die daarrond hangt. Wat voor sommigen misschien een 'luguber' uitgangspunt lijkt zorgt hier voor affinage, streling, relativering en vooral doet hij mij stilstaan bij hoe nietig we zijn in dit grote geheel.

De voorbije periode  doken plots mensen als Max Richter, Nils Frahm en Joep Beving op. Wel, wij hebben onze eigen vertolker van emotie. Hij heet Jan Swerts! Hij weet heel grote gevoelens te raken, met heel weinig. Ieder gebruikt instrument heeft zijn kleine subtiele plaats in het geheel. In 'Het ongekend nadezen' horen we hem voor het eerst in het Nederlands. In 'Geen heden of toekomst meer' krijgen de strijkers het woord en wordt de herfstige sfeer van dit nummer extra versterkt.

Je ziet de verdorde bladeren over het kerkhof dwarrelen. Ik kan me onmogelijk voorstellen dat deze plaat  zijn ontstaan had kunnen prijsgeven in een ander jaargetijde. De kilte, de stilte, het mistige, het troostende van dit hemelse werkstuk had ons op geen beter moment kunnen bereiken. Elk nummer apart bespreken lijkt me niet gepast. Hier wordt een verhaal verteld, zoals in een heel boeiend boek. Alle nummers samen vertellen wat we nu zo graag wilden horen.

Alles komt goed ... we moeten volhouden, onze haarden vullen met grote blokken hout, overwinteren en daarna wacht ons een mooie lente.

Een van de mooiste platen van het jaar heeft ons op de valreep bereikt!

Zin in meer? Beluister het album via deze link: Spotify – Oud Zeer

Ben jij ook gepassioneerd door muziek, heb je een vlotte pen én heb je zin om ook een recensie te schrijven? Stuur dan een mail naar info@ohlalala.be.