Een teken van leven: Jo Smeets, voormalig frontman van Sweater, gaat solo als Greybound.

Derde eindigen in Humo’s Rock Rally leverde de grungeband Sweater kortstondige roem op in 1994. Luister naar hun single ‘Haunted Soul’ en u begrijpt waarom Sweater in die dagen de muzikale tijdsgeest perfect vatte: een vleugje Lemonheads, een snuifje Nirvana en vooral een dikke laag Sturm und Drang. De frontman van Sweater kennen we vandaag als journalist bij Het Belang van Limburg, als auteur van de biografie van The Scabs (‘Dirty Years of Rock ‘n Roll’, 2010), én sinds kort ook als Greybound. Want vijfentwintig jaar na het succes van Sweater laat Jo Smeets weer van zich horen met een soloplaat getiteld ‘Everything You Say is True’. En met nog evenveel Sturm und Drang als destijds.

“Ik heb kinderen gekregen. Verbouwd. Heel hard gewerkt. Kortom: ik heb het druk gehad”, antwoordt Jo Smeets droogjes wanneer we hem vragen waarom er twee decennia verstreken zijn tussen het succes van Sweater en zijn debuut als solo-artiest. Al moet gezegd dat de Limburger in al die jaren muzikaal niet stilgezeten heeft. Zo speelde Smeets in de Neil Young-tributeband LeNoise, werkte hij samen met de toenmalige gitarist van Sweater aan een metalplaat (“Dat werd iets Nine Inch Nails-achtigs, totaal niet mijn ding, al een geluk dat we dat niet hebben uitgebracht”), verving hij een tournee lang de frontman van het Gentse Ze Noiz, en priegelde hij in zijn schaarse vrije uurtjes voortdurend aan eigen songs. 

De Vlaamse Lemonheads

“Wat we destijds met Sweater deden, dreef op de ambitie om de Vlaamse Nirvana of Lemonheads te zijn. Dat wil je nu eenmaal als je jong bent, hè. Je imiteert je grote voorbeelden. Je wilt er net zo uitzien als zij, je beweegt op het podium zoals zij en je maakt dezelfde videoclips als zij. Dat is normaal, maar met de wijsheid van nu bekeken natuurlijk ook een beetje belachelijk. (lacht) De muziek die ik nu maak, is – hoop ik – veel eerlijker.”

Aan de songs die Smeets uitbrengt als Greybound, gingen heel wat probeersels vooraf. “Ik heb vanalles uitgeprobeerd. Zelfs Nederlandstalige songs, omdat ik dacht dat zingen in het Nederlands me dichter bij mezelf zou brengen. Dat deed het aanvankelijk ook. Ik zong een nummer in het Nederlands en dacht: dit is het, nu heb ik het gevonden, ik ga een Nederlandstalige plaat maken! Maar alles wat na dat nummer volgde, haalde nog niet het niveau van een middelmatige Clouseau-song. Toen snapte ik pas hoe moeilijk het is om een goede Nederlandstalige song te maken. Ik ben dan maar terug overgeschakeld op het Engels.”

Jan Leyers

Het valt op: Smeets’ stem klinkt vandaag heel anders dan toen. Warmer, minder geforceerd ook. Wilde hij destijds bij Sweater te veel de popzanger spelen, een beetje zoals Bart Peeters ooit toegaf dat hij bij The Radios niet zichzelf was, maar vooral de popartiest speelde?

“Ik denk het wel. Ik heb altijd heel graag gezongen, maar ik blijf het akelig vinden om naar mezelf te luisteren. Daarom wilde ik mijn Greybound-songs aanvankelijk zelfs door anderen laten inzingen. Guy Swinnen heeft er bijvoorbeeld eentje ingezongen. En Geert, mijn toenmalige chef op Het Belang van Limburg, heeft zelfs alle songs ingezongen. Het plan was dat ik dan tijdens de concerten als een soort Kris Wauters op de achtergrond wat zou meespelen. Mijn medemuzikanten Arnout Hellofs en Vital Maesen hebben me over de streep getrokken om toch zelf te zingen en zo geschiedde. Ach, ik troost me met de gedachte dat John Lennon hetzelfde probleem had als ik; die hoorde zichzelf ook niet graag zingen. (lacht)

Als men me nu zegt dat ik anders klink, denk ik dat dat vooral komt omdat ik meer vrede heb met mijn stem dan vroeger. Ah, klink ik tegenwoordig meer als Jan Leyers volgens jou? Tiens, dat zegt mijn vrouw ook. Ik beschouw het als een compliment, want ik vind Jan Leyers een sterke artiest en songschrijver. Probeer ‘Dat ze de mooiste is’ van Clouseau, dat hij geschreven heeft, maar eens te spelen op je gitaar. Dat is echt heel moeilijk.”

Luisteraars in Nieuw-Zeeland

Officieel klinkt het dat hij twee jaar gewerkt heeft aan zijn soloplaat, maar in werkelijkheid duurde de ontstaansgeschiedenis van ‘Everything You Say is True’ veel langer.

“Ik heb lang ontkend dat ik aan een plaat werkte. Wanneer vrienden me erover aanspraken, wuifde ik het weg: ach neen jongens, ik werk gewoon wat losse ideetjes uit, meer niet. Terwijl ik natuurlijk wél gewoon een plaat aan het maken was, ik wilde het alleen niet aan mezelf toegeven. Zodra ik de knop omdraaide en besliste om honderd procent voor die plaat te gaan, was ik niet meer te houden en volgden de songs elkaar in sneltempo op. Nachtenlang werkte ik eraan. Ja, dat was obsessief. Er waren periodes waarin ik maar twee uur per nacht sliep. Het was puur enthousiasme over alle mogelijkheden die zich voor me uitstrekten. Vroeger moest je duizend frank betalen per uur om een opnamestudio te huren. Tegenwoordig kan je alles, maar dan ook álles, zelf doen. Dus speelde ik aanvankelijk alle instrumenten zelf in. Later heb ik er Arnout Hellofs (drums, productie) en Vital Maesen (bas) bij betrokken. Dat was nodig als ik een hoger niveau wilde bereiken. En in een nog later stadium heb ik er briljante muzikanten als David Piedfort, Gianni Marzo, Chantal Kashala, Nina Babet en vele anderen bijgehaald. Ik ging er helemaal in op. Een plaat opnemen is ook escapisme hè. Je bent er dag en nacht mee bezig in je hoofd. Je creëert een droomwereld. Dat is fantastisch. Ik beklaag mensen die dat gevoel niet kennen: ze weten niet wat ze missen!”

Wat de toekomst mag brengen voor Greybound? “Ik zou het fijn vinden als mijn nummers een eigen leven gaan leiden. Op de nationale radio bijvoorbeeld; Radio 1 en Willy draaien me nu al en dat is fijn. Wat ook heel leuk is: vandaag heb je dankzij Spotify niemand nodig om je muziek wereldwijd aan de man te brengen. Niet dat ik wereldwijd succes heb, maar merken dat je één luisteraar hebt in Mexico, twee in Denemarken en drie in Nieuw-Zeeland: ja, dat is toch redelijk fantastisch!"

Zin in meer? Beluister het album via deze link: Spotify – Greybound

Koen Bauters & Floor Deckx